Έλληνας φιλόσοφος από τα Άβδηρα της Θράκης. Διατύπωσε μαζί με τον Λεύκιππο τη θεωρία του ατόμου. Η θεωρία του είναι η βάση όχι μόνο των υλικών οντοτήτων αλλά και της ίδιας της ψυχής και της συνείδησης. Η ευρύτερη υλιστική του αντίληψη για την ζωή, αποτελεί θεμέλιο όλων των μετέπειτα υλιστικών θεωριών.
Ο Δημόκριτος γεννήθηκε και έζησε στα Άβδηρα της Θράκης από το 460 έως το 370 π.Χ. και θεωρείτε πατέρας της σύγχρονης ατομικής θεωρίας.  Η θεωρία του είναι η βάση όχι μόνο των υλικών οντοτήτων αλλά και της ίδιας της ψυχής και της συνείδησης. Η ευρύτερη υλιστική του αντίληψη για την ζωή, αποτελεί θεμέλιο όλων των μετέπειτα υλιστικών θεωριών. Η ζωή του ήταν γεμάτη ταξίδια για την αναζήτηση της γνώσης. Ο Ηρόδοτος, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, αναφέρει πως μαθήτευσε κοντά σε Μάγους και Χαλδαίους. Ο Δημήτριος στους << Ομωνύμους >> και ο Αντισθένης στις << Διαδοχές >> λένε πως ταξίδεψε στην Ινδία και στην Αίγυπτο για να μάθει γεωμετρία από τους ιερείς.

Ο Δημόκριτος, μαζί με τον Λεύκιππο, είναι οι κυριότεροι εκπρόσωποι των ατομικών φιλοσόφων ως εμπνευστές της ατομικής θεωρίας. Η διαίρεση των σωμάτων δεν είναι δυνατόν να προχωρεί επάπειρον, όπως υποστήριζε ο Ζήνωνας και μάλιστα μέχρι το σημείο εξαφάνισης ενός όντος. Η διαίρεση ενός σώματος πρέπει να σταματά σε ένα απειροελάχιστο και αδιαίρετο μόριο, το άτομο. Ο Δημόκριτος πιστεύει πως τίποτα δεν είναι σταθερό αλλά μεταβάλλεται ανάλογα με την κατάσταση του σώματος και τη φύση των εξωτερικών επιδράσεων και αντεπιδράσεων. Το μόνο που στην πραγματικότητα είναι σταθερό είναι τα άτομα και το κενό.  Τα άτομα είναι πολύ μικρά, σχεδόν αόρατα αγκιστροειδή σωματίδια, άπειρα στο πλήθος και το σχήμα. Το κενόν, αν και αναφέρεται στον Αριστοτέλη ως "μη ον", θεωρείται υπαρκτό και δεν είναι απλά ένας χώρος ή μία περιοχή που βρίσκονται τα αγκιστροειδή άτομα αλλά μία σύνθετη και υπαρκτή οντότητα.

Ο Αριστοτέλης στο Περί Δημοκρίτου και στα Μεταφυσικά αναφέρει τα εξής: "Ο Λεύκιππος και ο σύντροφος του Δημόκριτος υποστηρίζουν ότι τα στοιχεία είναι το πλήρες και το κενό, αποκαλώντας τα αντίστοιχα ον και μη όν. Το όν είναι γεμάτο και στερεό, το μη όν άδειο και αραιό. Επειδή, όπως λένε, το κενό υπάρχει όσο και το σώμα, γι' αυτό το μη όν υπάρχει όσο και το ον. Αυτά τα δύο μαζί είναι οι υλικές αιτίες των πραγμάτων που υπάρχουν".

"Ο Δημόκριτος… δίνει στο χώρο αυτά τα ονόματα-το κενό, ουδέν και το άπειρο- ενώ κάθε επιμέρους ουσία την ονομάζει δεν, συμπαγές και ον. Πιστεύει ότι οι ουσίες είναι τόσο μικρές ώστε ξεφεύγουν από τις αισθήσεις μας, αλλά έχουν κάθε λογής μορφές, σχήματα και διαφορές στο μέγεθος". Περί Δημοκρίτου.

Ο Δημόκριτος υπήρξε πολυγραφότατος συγγραφέας αλλά  σχεδόν όλα τα έργα του εκτός από αποσπάσματα, έχουν χαθεί.